| zurück
Home |
Ta, Tantal |
| allgemeines |
duktiles, graphitgraues, glänzendes Übergangsmetall der Vanadiumgruppe. |
Ähnelt Niob |
8 ppm in der Erdhülle |
| atomare Eigenschaften |
| Ordnungszahl | 73 |
| Atommasse | 180,94788 |
| Atomradius |
| 145 |
| berechnet | 200 |
| Kovalent | 138 |
| Van-der-Waals | ? |
| Austrittsarbeit | eV |
| Ionisierungsenergie |
1. | 761 kJ/mol |
| 2. | 1500 kJ/mol |
| 3. | ? kJ/mol |
| 4. | ? kJ/mol |
|
physikalische Eigenschaften |
| Dichte | 16,65 g/cm3 |
| Mohshärte | 6,5 |
| Kristallstruktur | kubisch raumzentriert |
| paramagnetisch | Χm = 1,8 * 10-4 |
| Schmelzpunkt | 3017 °C |
| Siedepunkt | 5420 °C |
| Molares Volumen | 10,85 · cm3 / mol |
| Verdampfungswärme | 753 kJ/mol |
| Schmelzwärme | 36 kJ/mol |
| Elektrische Leitfähigkeit | 7,61 * 106 A/(V · m) |
| Wärmeleitfähigkeit | 57 W/(m · K) |
| Spezifische Wärmekapazität | 140 J/(kg · K) |
| Schallgeschwindigkeit | 3400 m/s |
|
| chemische Eigenschaften |
| Oxidationszahlen | 5 |
| Elektronegativität | 1,5 |
| Normalpotential | -0,81 V | (½ Ta2O5 + 5 H+ + 5 e- → Ta + 2½ H2O) |
| Elektronenkonfiguration |
[Xe] 4f14 5d3 6s2 |
| Periodensystem |
Gruppe 5, Periode 6, Block d |
| Modifikationen | |
|
| Isotope |
| Isotop | Anteil | Halbwertszeit |
Zerfallsart | Energie | Zerfallsprodukt |
| 177Ta | - | 56,56 h |
Elektroneneinfang | 1,166 MeV | 177Hf |
| 178Ta | - | 2,36 h |
Elektroneneinfang | 1,91 MeV | 178Hf |
| 179Ta | - | 1,82 a |
Elektroneneinfang | 0,11 MeV | 179Hf |
| 180Ta | - | 8,125 h |
Elektroneneinfang | 0,854 MeV | 180Hf |
| β− | 0,708 MeV | 180W |
| 180mTa | 0,012% | 2 * 1016 |
Elektroneneinfang | 0,929 MeV | 180Hf |
| β− | 0,783 MeV | 180W |
| IT | 0,075 MeV | 180Ta |
| 181Ta | 99,988 % | stabil |
- | - | - |
| 182Ta | - | 114,43 d |
β− | 1,814 MeV | 182W |
| 183Ta | - | 5,1 d |
β− | 1,07 MeV | 183W |
|
| Vorkommen |
Coltan: Niob-Tantal-Erz, Abbau in Masisi im Ostkongo

Bildquelle: Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0, CC BY-SA 3.0 , via Wikimedia Commons |
Tantalreiche Columbite (Tantalit). Ferrotapiolith (Fe2+, Mn2+)(Ta, Nb)2O6, Manganotantalit MnTa2O6. , Mikrolith, Thoreaulith. |
| anorganische Ta - Verbindungen |
Tantal-Nitride: keramische Verbindungen
| TaN |
Chipherstellung: Sperr- und Haftschicht, hochgenaue Dünnschichtwiderstände,
Dickschicht-Solarzellen: Diffusionsbarriere
Beschichtungsmaterial in der Medizintechnik
Schmelztiegel |
Dichte 13,8 g/ccm (ε-Form)
15,6 g/ccm (δ-Form)
Schmelzpunkt 3360 °C[1] |
| α-TaN, ε-TaN |
|
| Ta2N |
|
| Ta3N5 |
|
| Ta4N5 |
|
| Ta5N6 |
|
| |
|
|
| Verwendung |
Sehr kleine Kondensatoren mit hoher Kapazität. |
Knochennägel, Prothesen, Klammern, Kieferschrauben |
Tantal-beschichtete Implantate |
| Auskleidungsmaterial für Reaktionskessel |
Wärmeaustauscher, Pumpen |
Laborgeräte |
Spinndüsen |
| Kathoden von Elektronenröhren |
Getter (hohes Vakuum) |
Superlegierungen (Turbinen, Flugzeugtriebwerke) |